Niezwykłe znalezisko szczecińskich naukowców.
W jaskini Stajnia na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej (pow. Myszków) odkryto najstarsze w Polsce szczątki ludzkie – zęby neandertalczyków. Interdyscyplinarne badania archeologiczne prowadzone są na Jurze od roku 2006. Poza archeologami z Uniwersytetu Szczecińskiego w badaniach uczestniczą naukowcy z Uniwersytetu Wrocławskiego, Państwowego Instytutu Geologicznego i Polskiej Akademii Nauk.
Badania genetyczne szczątków ludzkich prowadzono we wrocławskiej Akademii Medycznej, we współpracy z Instytutem Maxa Plancka w Lipsku. Badania wspiera fundacja Elementarz, z archeologami współpracują też właściciele terenu, rodzina państwa Laseckich.
W jaskini odkryto bogate ślady osadnictwa neandertalskiego. Niezwykłe
ilości narzędzi krzemiennych świadczą o tym, że neandertalczycy u progu
ostatniej epoki lodowcowej przychodzili tu często i najprawdopodobniej
pozostawali przez dłuższy czas. Wśród narzędzi krzemiennych,
pozostawionych przez neandertalczyków dominują tzw. noże asymetryczne,
charakterystyczne dla neandertalczyków zamieszkujących Europę Centralną w
początkach ostatniego zlodowacenia.
Znaleziska archeologiczne z
dominacją takich zabytków określa się jako tzw. zespoły z nożami
asymetrycznymi, tradycyjnie nazywane też kulturą mikocką. Badania
traseologiczne, zrobione dla narzędzi z jaskini wykazały, że noży
używano do cięcia skór i obróbki kości. Były to narzędzia uniwersalne,
wytwarzano je starannie i użytkowano przez dłuższy czas, czasem poddając
naprawom. Neandertalczycy przykładali dużą wagę do ich precyzyjnej
obróbki. Dbali także o powielanie istotnych detali, takich jak prosta
krawędź tnąca, czy płaskowypukłość. Cechy te miały znaczenie praktyczne,
ale ich wykonanie było skomplikowane. Technologia wytwarzania narzędzi,
jak pokazują także analizy wykonane dla noży z jaskini Stajnia, była
bardziej skomplikowana, niż w przypadku pierwszych kultur człowieka
współczesnego.
Badania w j. Stajnia to nie tylko pasjonujące odkrywanie przeszłości, to
także próba ratowania zagrożonego dziedzictwa narodowego. Namuliska
jaskiń jurajskich, przechowujące unikalny zapis przeszłości naszych ziem
są intensywnie niszczone. W ostatnich latach wzrasta ilośd aktów
wandalizmu, intensyfikuje się też działalność zorganizowanych grup
poszukiwaczy skarbów i skamieniałości. Badania w Stajni podjęto w m.in. w
reakcji na bardzo poważne zniszczenia tego stanowiska. To, co udało się
odkryć, daje wyobrażenie o tym, co zostało bezpowrotnie zniszczone. Ze
smutkiem trzeba zauważyć, że instytucje państwa są bezradne wobec skali
problemu. Być może za kilka lat problem sam się rozwiąże – nie będzie
już czego chronić…
źródło: US
ostatnia zmiana: 2010-03-04
poleca:
