Koszalin 1945- 1950. Historia na nowo odkryta

"Pierwsze pięć lat polskiego Koszalina to okres kształtowania się zupełnie nowego społeczeństwa, swoistego fenomenu całkowitej wymiany ludności. Niemcy są wysiedlani, na ich miejsce przybywają Polacy. To okres, w którym kształtuje się polska władza i administracja, która próbuje w trudnych warunkach zorganizować ludziom w miarę swoich sił i możliwości życie tak, żeby można było w miarę normalnie funkcjonować" - powiedziała Szewczyk.

Zdaniem Marcina Stefaniaka dyrektora oddziału IPN w Szczecinie wystawa opisuje czas, w którym Polska traciła odzyskaną w 1918 r. niepodległość.

"I dlatego jest tak ważna, bo pokazuje, że o niepodległość raz wywalczoną należy walczyć każdego dnia. Wystawa pokazuje też, że choć komuniści chcieli stworzyć z ludzi którzy osiedlali się ziemiach zachodnich i północnych trwały fundament nowego ustroju, to okazało się, że było to pierwsze społeczeństwo, które jasno powiedziało "nie" komunizmowi.

Jedna sekcji wystawy poświęcona jest polskiemu zbrojnemu podziemiu niepodległościowemu działającemu w okolicach Koszalina zaraz po zakończeniu II wojny światowej, m.in. żołnierzom z oddziału mjr Zygmunta Szyndzielorza "Łupaszki".

Na wystawie można także zobaczyć kopie sowieckich meldunków dotyczących m.in. wywożenia z Koszalina poniemieckich fabryk w głąb Związku Radzieckiego, szyfrogram dotyczący bezterminowego ustanowienia w niektórych miastach Polski radzieckich komendatur.

Wyświetlany jest także dokumentalny film z lat wojny i czasów powojennych, zaś na specjalnym stanowisku można posłuchać wspomnień pierwszych polskich mieszkańców i włodarzy Koszalina.

Według prezydenta Koszalina Mirosława Mikietyńskiego wystawa jest ważna, bo "powojenna historia miasta jest niezwykle uboga w faktografię, więcej wiemy o mieście sprzed II wojny światowej niż o dniach zaraz po wojnie".

Ekspozycja, na której zebrano dokumenty i fotografie pierwszych lat polskości miasta jest pierwszą częścią wspólnego projektu Muzeum w Koszalinie, IPN i miejscowego Archiwum Państwowego prezentującego historię miasta w czasach Polski Ludowej.

Za dwa lata ma być otwarta wystawa dokumentująca lata 1950 - 1975, za trzy lata wystawa dotycząca okresu 1975 - 1990. Za cztery połączone ekspozycje mają być zaprezentowane na jednej wystawie w koszalińskim muzeum.

Ekpozycjom będą towarzyszyć sesje naukowe. Na wystawach będą się również odbywały lekcje historii dla szkół. (PAP)